De trekvissen in de Rijn maken een bemoedigende ontwikkeling door. Dit blijkt uit de tellingen in de vispassage van Iffezheim, die eind 2013 is heropend: tussen januari en begin juni 2015 zijn er al ruim honderdvijftig zalmen, dertig elften en honderdtwintig zeeprikken geregistreerd in het controlestation. Dit is veel meer dan in voorgaande jaren. Deze resultaten zijn een extra motivatie om de volledige Duits-Franse Bovenrijn vispasseerbaar te maken, en ondersteunen Frankrijk in haar wens om naast de stuwen in Straatsburg (waar binnenkort een vispassage in gebruik wordt genomen) en Gerstheim (de bouwwerkzaamheden voor de vispassage beginnen weldra) ook de stuwen in Rhinau, Marckolsheim en Vogelgrün uit te rusten met vismigratievoorzieningen. In dit verband zal de ICBR nu een speciale projectgroep instellen.
Wenen, 2 en 3 juli 2015
De ICBR heeft zich tijdens haar plenaire vergadering onder andere beziggehouden met de vispasseerbaarheid van de rivieren in het Rijnstroomgebied, nieuwe resultaten van biologische inventarisaties, een nieuwe interactieve Rijnatlas 2015 over overstromingsgevaren en -risico's en de richting van de toekomstige watermonitoring.
De vispasseerbaarheid van de Duits-Franse Bovenrijn blijft een belangrijk onderwerp voor de ICBR, ook nadat hierover in september 2014 een bijeenkomst van deskundigen is georganiseerd in Colmar. Een nieuwe projectgroep zal de planning van de totstandbrenging van een efficiënt systeem van vismigratievoorzieningen aan de stuwen Rhinau, Marckolsheim en Vogelgrün in de Duits-Franse Bovenrijn begeleiden en daarbij optreden als informatie- en discussieplatform met adviserende functie voor de opdrachtgever Electricité de France (EDF).
Verder heeft de ICBR opnieuw inventarisaties uitgevoerd van het bestand van vissen, ongewervelde bodemdiertjes (macrozoöbenthos), waterplanten, vastzittende kiezelalgen en plankton in de hoofdstroom van de Rijn. De resultaten hiervan zijn op een rij gezet in interessante rapporten, die binnenkort worden gepubliceerd. Trekvissoorten die vroeger verdwenen waren, zijn terug, en niet alleen de zalm. In de benedenloop en de delta van de Rijn plant de houting zich weer voort en het toenemend aantal stroomopwaarts trekkende elften wijst erop dat ook deze soort zich weer aan het vestigen is in de Rijn. De visfauna in de Rijn is rijk aan soorten: er komen niet minder dan 64 vissoorten voor en alle soorten die vroeger aanwezig waren, zijn terug, behalve de Atlantische steur. In dit verband dient te worden aangegeven dat er in het Masterplan trekvissen weliswaar vooral wordt ingezet op de passeerbaarheid van de Rijn voor de zalm, maar dat de ICBR is meegedeeld dat er in de Nederlandse Rijntakken kleine steuren zijn uitgezet.
Een nieuwe functionaliteit op de ICBR-website www.iksr.org is de interactieve Rijnatlas 2015 met overstromingsgevaar- en overstromingsrisicokaarten van de Alpen tot de monding in de Noordzee, een afstand van 1.230 km. De atlas geeft een grensoverschrijdend beeld van de overstromingsgebieden bij frequente, gemiddelde en zeldzame hoogwatergebeurtenissen. Iedereen kan aan de hand van de kaarten nagaan of zijn huis of bedrijf het risico loopt onder de water te komen. De kaarten maken deel uit van een internationaal plan om het overstromingsrisicobeheer in het gehele, ongeveer 200.000 km² grote, Rijnstroomgebied te verbeteren. Bindende Europese richtlijnen schrijven voor dat dit plan en het tweede stroomgebiedbeheerplan, waarmee wordt getracht in de wateren in het Rijnstroomgebied de goede ecologische en chemische toestand te bereiken, eind 2015 klaar moeten zijn.
In maart 2015 heeft er in Bonn een workshop plaatsgevonden die nieuwe inzichten heeft opgeleverd in de technische mogelijkheden voor de monitoring van wateren. Om de toekomstige uitdagingen voor de watermonitoring te kunnen aangaan, vooral wat de realtimemonitoring van (nieuw opkomende) spoorelementen betreft, zal de ICBR zich vanaf nu ook intensief gaan bezighouden met deze nieuwe technieken.
De ICBR is in 2013 bekroond met de European Riverprize. Er is besloten om het prijzengeld te gebruiken om een nieuwe doelgroep te bereiken en het geld daarom te besteden aan de ontwikkeling van een website voor kinderen en jongeren, die op kids.iksr.org beschikbaar is in het Nederlands, Duits, Frans en Engels. Deze website is gericht op de bewustmaking van de jonge generatie voor (de bescherming van) de Rijn en bevat naast op verschillende leeftijdscategorieën afgestemde teksten over de Rijn en de internationale samenwerking ook veel foto's en een quiz.
Ook de Thiess International Riverprize, die de ICBR in 2014 in Australië heeft ontvangen, wordt gebruikt om de publieksvoorlichting en externe communicatie over de successen van de ICBR te verbeteren. Daarnaast wordt de ervaring die aan de Rijn is verzameld in het kader van twinningprojecten gedeeld met andere staten en riviercommissies van over de hele wereld.
Voor meer informatie kunt u terecht bij de
Internationale Commissie ter Bescherming van de Rijn (ICBR)
Anne Schulte-Wülwer-Leidig
Mobiel: +49-151-17520589
www.iksr.org
De ICBR in het kort
In de Internationale Commissie ter Bescherming van de Rijn (ICBR) werken de Rijnoeverstaten Zwitserland, Frankrijk, Duitsland en Nederland evenals Luxemburg en de Europese Gemeenschap samen op basis van een volkenrechtelijke overeenkomst voor de bescherming van de Rijn. Een internationaal bezet secretariaat dat is gevestigd in Koblenz (Duitsland) staat de voorzitter (dit ambt wordt thans bekleed door de Nederlander Gustaaf Borchardt) en de overleggroepen van de ICBR terzijde, en ondersteunt de staten in het stroomgebied van de Rijn die de Europese Kaderrichtlijn Water (richtlijn 2000/60/EG) en de Europese Richtlijn over overstromingsrisico's (richtlijn 2007/60/EG) implementeren. In het kader van de tenuitvoerlegging van deze Europese richtlijnen is de grensoverschrijdende samenwerking uitgebreid met Oostenrijk, Liechtenstein en Wallonië. De werktalen van de ICBR zijn Nederlands, Duits en Frans. Meer informatie over de ICBR vindt u op de website van de Commissie op www.iksr.org.
