Industrie

De bouwkundige ontwikkeling van de Rijn tot waterweg en de aanleg van havens, wegen en spoorwegen sinds de tweede helft van de negentiende eeuw hebben het Rijndal gemaakt tot de verkeersader die het tegenwoordig is. Uit de grote diversiteit aan industrieën in het Rijngebied, onder aanvoering van de textielindustrie, hebben zich twee leidende industrieën ontwikkeld: de zware industrie en de chemische industrie. De laatstgenoemde branche ontstond veelal uit ververijen die fungeerden als toeleveraar voor de textielindustrie. Ook bedrijven die stofmengsels door zuivering en scheiding van stoffen verwerken tot hoogwaardigere producten (raffinaderijen) nemen ondertussen een belangrijke plaats in. De Rijn is voor de chemische industrie vooral een belangrijke vestigingsfactor geworden, omdat over de rivier grondstoffen en eindproducten getransporteerd, koel- en proceswater geleverd en afvalwater afgevoerd kan worden. Vergeleken met de andere grote internationale stroomgebieden heeft het Rijnstroomgebied dan ook een van de sterkst ontwikkelde industrielandschappen ter wereld.

In het Rijnstroomgebied zijn de belangrijkste industrie- en chemiebedrijven van Europa gevestigd. Zij zijn goed voor een jaarlijkse toegevoegde waarde van zo'n 550 miljard euro. Naast de industrie heeft ook de dienstverlenende sector de laatste decennia een hoge vlucht genomen.
Lange tijd vormde de zware vervuiling van de wateren als gevolg van lozingen van verontreinigende stoffen en nutriënten in industrieel afvalwater een probleem. Vanaf het einde van de jaren zeventig van de twintigste eeuw konden de lozingen succesvol worden gereduceerd, waardoor de waterkwaliteit van de Rijn en veel van zijn zijrivieren ondanks de sterk ontwikkelde industrie aanzienlijk is verbeterd. De industriële lozingen zijn zelfs sterker teruggedrongen dan de lozingen vanuit de landbouw. Dit is vooral te danken aan de voorbeeldige samenwerking van alle staten bij de uitvoering van het Rijnactieprogramma van de ICBR.

Tijdens hun bijeenkomst in 1988 hebben de verantwoordelijke Rijnministers onder andere ook maatregelen vastgesteld voor de opslag van gevaarlijke stoffen en de bouw van bluswaterreservoirs, met name om de preventie van storingen en de veiligheid van installaties in het Rijnstroomgebied te bespoedigen.

Storingen in industriële installaties kunnen verstrekkende, grensoverschrijdende gevolgen hebben voor de Rijn. Daarbij gaat het vooral om beperkingen die worden opgelegd aan het gebruik van de rivier voor de winning van drinkwater of de inname van industriewater, en om de aantasting van de organismen in de rivier. Sinds de uitvoering van de aanbevelingen inzake de preventie van storingen en de veiligheid van installaties hebben zich geen calamiteiten meer voorgedaan met een grensoverschrijdend effect. Uit de analyse van de informatie die in het kader van het Waarschuwings- en Alarmplan wordt verstuurd, blijkt dat het aantal meldingen langs de Rijn dat wordt veroorzaakt door de industrie ondertussen significant is gedaald.

er langs de Rijn zes economische centra liggen?

Het grote aantal economische centra is een duidelijke indicatie voor de prima logistieke mogelijkheden van de waterweg Rijn en van de parallel lopende spoorwegen en snelwegen.

Vooral bedrijven uit de zware industrie en de chemische industrie profiteren hiervan.